Huub Stapel in Amsterdamned (1988): Een held in de grachten van de hel
Na het cultsucces van De Lift (1983) en het komische kanonnengeweld van Flodder (1986) sloegen regisseur Dick Maas en acteur Huub Stapel in 1988 opnieuw de handen ineen. Het resultaat: Amsterdamned, een bloedstollende actiethriller met horrorelementen, die zich afspeelt in het hart van Amsterdam – niet op straat, maar in de grachten. Wat de film uniek maakt, is niet alleen de spannende setting of de razendsnelle achtervolgingen, maar vooral het personage Eric Visser: de geharde rechercheur die door Huub Stapel op indrukwekkende wijze tot leven wordt gebracht.
Thriller met Hollandse bodem
Amsterdamned was bij verschijning een unicum in de Nederlandse filmgeschiedenis. Een thriller vol actie, achtervolgingen en moord, gemaakt met de flair van een Amerikaanse blockbuster, maar stevig geworteld in de straten en waterwegen van de hoofdstad. De film opent met een brute moord op een duikster in de gracht, en al snel blijkt dat er een seriemoordenaar actief is die zijn slachtoffers vanuit het water belaagt.
Huub Stapel speelt inspecteur Eric Visser, een stoere, gescheiden vader met een nuchtere blik op het leven en een ongekende vasthoudendheid in zijn werk. Hij wordt op de zaak gezet en raakt verwikkeld in een kat-en-muisspel dat hem steeds dichter bij de gruwelijke waarheid brengt – en bij de dader die zich als een schaduw door de onderwaterwereld van Amsterdam beweegt.
Huub Stapel als Eric Visser: hard, kwetsbaar, menselijk
Wat Huub Stapel zo sterk maakt in deze film, is de manier waarop hij Eric Visser neerzet als een rechercheur die evenveel kracht als kwetsbaarheid in zich draagt. Hij is geen ongenaakbare actieheld, geen übermacho. Visser is iemand met littekens – emotioneel én fysiek. Hij is cynisch, maar niet bitter. Vastberaden, maar niet roekeloos. En bovenal: geloofwaardig.
Stapel speelt hem met droge humor, strakke mimiek en een onderhuidse woede die voelbaar wordt zodra het onderzoek persoonlijker wordt. In scènes met zijn dochter of zijn nieuwe liefde Laura (gespeeld door Monique van de Ven) toont hij een andere kant: zacht, voorzichtig, met een glimp van pijn en hoop. Het is deze balans die zijn personage tot leven brengt – en die de film meer maakt dan een oppervlakkige achtervolgingsthriller.
Actie van wereldklasse – met Stapel in het midden
Amsterdamned staat vooral bekend om zijn adembenemende actiescènes, en terecht. De inmiddels legendarische speedbootachtervolging door de grachten, waarbij Visser achter de moordenaar aanzit met de stad als racebaan, is nog steeds een van de meest spectaculaire stunts die ooit in een Nederlandse film is opgenomen. Huub Stapel deed veel van de acties zelf – iets wat bijdroeg aan de authenticiteit van zijn rol.
Zijn fysieke aanwezigheid is dan ook overtuigend: hij beweegt zich zelfverzekerd door smalle steegjes, klautert op bruggen, duikt de grachten in, en blijft altijd geloofwaardig als politieman die niet opgeeft. Tegelijkertijd verliest hij nooit het menselijke van zijn rol: zelfs midden in de actie blijft zijn blik scherp en zijn spel subtiel.
Van cultheld naar icoon
Na zijn eerdere rollen in De Lift en Flodder bewees Huub Stapel met Amsterdamned dat hij het hele spectrum aankon: van horror tot actie, van humor tot drama. Zijn Eric Visser is misschien wel zijn meest volwassen en gelaagde rol uit die periode. Een man met moreel kompas, maar ook twijfels. Een vader die worstelt met zijn verantwoordelijkheden. En een politieman die bereid is te sterven om de waarheid boven water te krijgen.
De film zelf werd internationaal opgemerkt – en hoewel het nooit een Hollywooddoorbraak werd, betekende het wel een nieuwe standaard voor Nederlandse genrefilms. Dat was mede te danken aan Stapels geloofwaardige, krachtige vertolking.
Conclusie: een grachtengordel vol spanning
Huub Stapel in Amsterdamned is niet alleen een speurder die een moordenaar op het spoor is. Hij is het hart van de film – de reden waarom je als kijker meevoelt, meeleeft en meezweet. Zijn Eric Visser is hard als het moet, teder als het kan, en altijd menselijk. Het is precies die combinatie die Amsterdamned zijn iconische status heeft gegeven.
Vandaag de dag blijft de film een mijlpaal in de Nederlandse cinema, en Huub Stapels rol een toonbeeld van hoe je als acteur spanning kunt opbouwen zonder te schreeuwen, en actie kunt brengen zonder je ziel te verliezen. Hij gaf gezicht aan een moordzaak in de grachten – en liet zien dat ook een politieman in regenjas en spijkerbroek een held kan zijn.
Een Amsterdamse thriller met internationale allure – en een hoofdrolspeler die je bijblijft. Dat is Amsterdamned, en dat is Huub Stapel.