Huub Stapel in Het meisje met het rode haar (1981): Een vroege rol met morele lading
Lang voordat hij nationale roem vergaarde als stoere rechercheur in Amsterdamned of als asociale zoon in Flodder, stond Huub Stapel aan het begin van zijn filmcarrière in een heel ander soort film. In Het meisje met het rode haar (1981), de indrukwekkende verfilming van het waargebeurde verhaal van verzetsstrijdster Hannie Schaft, speelde Stapel een bijrol. Het was een bescheiden, maar betekenisvolle bijdrage aan een historische film die diepe indruk maakte op zowel publiek als critici. Hoewel zijn schermtijd beperkt is, is deze rol interessant om te bekijken als een vroege inkijk in de dramatische kracht en geloofwaardigheid die Huub Stapel later zo’n vaste waarde in de Nederlandse cinema zouden maken.
De film: een ode aan verzetsmoed
Het meisje met het rode haar, geregisseerd door Ben Verbong, vertelt het aangrijpende verhaal van Hannie Schaft (gespeeld door Renée Soutendijk), een jonge rechtenstudente die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aansluit bij het verzet. Naarmate de bezetting grimmiger wordt, radicaliseert ze steeds verder, tot ze zelf aanslagen pleegt op collaborateurs en NSB’ers. Haar moed, haar idealisme én haar tragische einde — ze werd in 1945 geëxecuteerd door de Duitsers — maken haar tot een van de bekendste verzetsfiguren uit de Nederlandse geschiedenis.
De film is geen klassieke actiefilm, maar een psychologisch drama. Het toont het morele grijs van oorlog: de twijfel, het gevaar, de eenzaamheid en het besef dat heldendom zelden zwart-wit is. In die wereld, waar iedere keuze dodelijk kan zijn, speelt ook Huub Stapel een rol. Hij vertolkt Hugo van Dalen, een jonge verzetsstrijder die, net als Hannie, geconfronteerd wordt met morele dilemma’s en de alledaagse spanning van het onderduiken, smokkelen en saboteren.
Symboliek en samenspel
In een film die bol staat van zware thematiek en symboliek, is de rol van Hugo van Dalen klein maar veelzeggend. Hij is een soort morele spiegel voor Hannie. Waar zij langzaam radicaliseert en bereid is geweld te gebruiken, blijft Hugo dichter bij de oorspronkelijke idealen van het verzet: helpen, beschermen, ondermijnen. In hun scènes samen ontstaat een subtiele chemie — niet romantisch, maar menselijk. Een herkenning tussen zielsverwanten in oorlogstijd.
Stapel speelt dit samenspel met Soutendijk met tact en dosering. Hij laat haar stralen, maar voegt tegelijk gewicht toe aan de scène. Hij speelt niet om op te vallen, maar om bij te dragen aan het geheel — iets wat hem in latere rollen juist zo krachtig maakt: hij weet precies wanneer hij moet terugnemen en wanneer hij moet aanzetten.
Een vroege belofte
Hoewel Stapels aandeel in Het meisje met het rode haar relatief klein is, was het voor kenners meteen duidelijk: deze acteur heeft iets. Hij straalt geloofwaardigheid uit, zelfs in een paar minuten schermtijd. De nuance, de rust, de menselijke onderlaag — het zijn ingrediënten die hij later in talloze hoofdrollen zou verfijnen, maar hier al in de kiem toont.
Deze rol markeert het begin van wat een veelzijdige loopbaan zou worden. Van psychologische drama’s tot comedy, van horror tot historische film — Stapel bewees dat hij zich in elk genre thuis kon voelen, zonder zijn geloofwaardigheid te verliezen. In Het meisje met het rode haar zie je de zaadjes daarvan al ontkiemen.
Historisch besef en emotionele impact
Wat Huub Stapel in deze film ook goed begrijpt, is dat hij niet alleen een personage speelt, maar onderdeel is van een groter historisch verhaal. Hij benadert zijn rol met respect, niet als fictie maar als representatie van echte mensen die hun leven op het spel zetten. Zijn spel ademt authenticiteit, zonder pathetiek. In een film waarin elke keuze letterlijk van levensbelang is, draagt zijn rol bij aan het besef dat de oorlog niet alleen over heroïek gaat, maar ook over twijfel, angst en menselijkheid.
Conclusie: bescheiden, maar betekenisvol
Huub Stapel in Het meisje met het rode haar is een les in ingetogen acteren. Het is een bijrol, maar niet onbeduidend. Hij speelt een schakel in een groter verhaal – en doet dat met de ernst en nuance die de film verdient. Zijn Hugo van Dalen is geen mythische held, maar een jonge man met overtuigingen, twijfels en moed. Precies daardoor is hij zo geloofwaardig.
Het is fascinerend om deze vroege rol te bekijken met de wetenschap van alles wat daarna kwam: de actie, het spektakel, de komedie. Maar juist hier, in deze ingetogen film over oorlog en verzet, laat Huub Stapel al zien waar zijn ware kracht ligt: in het tonen van de mens achter het masker. En dat maakt Het meisje met het rode haar tot niet alleen een belangrijk historisch document, maar ook tot een stille mijlpaal in zijn carrière.