Iep! (2010) – Sprookjesachtige familiefilm over loslaten
Première: februari 2010, geselecteerd voor Berlinale en bekroond op internationale festivals.
Genre: Kinderfilm / fantasy‑drama
Regie: Rita Horst (met credits na knip-controverse als Ellen Smit)
Basis: Gebaseerd op het prijswinnende boek van Joke van Leeuwen
Samenvatting van de film
Les in loslaten
Uiteindelijk gaat de film over acceptatie: Warre leert zijn liefde groter te maken door los te laten, net als in het boek van Van Leeuwen — warm, weemoedig en symbolisch
De ontdekking
De vogelspotter Warre (Huub Stapel) vindt in een struik in het bos een vreemd wezen: een klein meisje met vleugels. Hij besluit haar samen met zijn vrouw Tine (Joke Tjalsma) op te voeden als een gewoon kind.
Opvoeding en verwondering
Het meisje, genoemd Viegeltje, groeit op met menselijke eigenschappen maar vloeit steeds meer samen met de vogelwereld: ze eet insecten, beperkt zich tot “iep”-klanken en fladdert rond in huis.
Vlucht naar vrijheid
Terwijl Viegeltje sterker wordt, moet ze haar natuurlijke drang volgen: fietsen naar het zuiden met andere vogels. Die vlucht is zowel magisch als hartverscheurend .
Zoektocht en afscheid
Warre en Tine volgen haar spoor, een surrealistische roadmovie waarin hun liefde en verbinding met anderen (zoals Loetje en een karige brandweerman) op de proef wordt gesteld.
Warre – Huub Stapel als vogelspotter en vaderfiguur
Een zachtbewaakte vaderrol
Warre is niet de typische heroïsche protagonist, maar een stille, bedachtzame vogelkenner. Dankzij Stapel’s rustige houding en compassie voelt hij als een authentieke vader: liefdevol, waakzaam maar niet bezitterig.
- Hij observeert, hij jaagt niet; zijn omgang met Viegeltje is ingetogen liefde met verstand.
- Zijn beslissingen – het “normale opvoeden” en de latere zoektocht – voelen waarachtiger dan overdreven emotie.
Acteren met stilte
Stapel brengt een glansrol via subtiele middelen:
- Blikken van verwondering en pijn: zonder rijpe woorden toont hij verdriet bij haar vertrek.
- In zachtheid sterk: zijn rustige presence geeft de film haar emotioneel gewicht.
Resonantie binnen Stapels oeuvre
Zijn meest relevante moment in de film: wanneer Warre beseft dat hij moet loslaten wat hij liefheeft.
Zoals in Hemel op aarde en Moeder, ik wil bij de revue speelt Stapel weer de man die langzaam meegevoerd wordt door een groter hartstempo – met weinig tekst, maar groots in impact.
Ontvangst
Critici prezen de film om haar poëtische toon, met specifiek waardering voor de chemie en menselijke warmte van spelers als Stapel .
Iep! werd een Gouden Film in NL en won internationale kinderprijzen.
Slotbeschouwing
Iep! is meer dan een fantasieverhaal: het is een poëtische les in liefde, zorg en loslaten. Huub Stapel’s Warre is de zachte, beheerste spil die deze emotionele rit mogelijk maakt en tot leven brengt. Hij belichaamt volwassen zachtheid: de vader die loslaat, maar nooit loslaat.
Met één blik, één actie, één keuze laat Stapel zien hoe groot vaderliefde kan zijn wanneer die stil zegt: “Vlieg.”